Thuiskomen, computer aansteken, Facebook checken. In amper een paar jaar tijd is dit voor een groot deel van de wereldbevolking een bijna obsessieve gewoonte geworden. Maar hoe is een sociale netwerksite erin geslaagd om in zo’n korte tijd de hele wereld te veroveren? Antwoord: inzicht in de onderliggende patronen van sociale interactie, een neus voor programmeren en vooral een zeer goede timing. Met zijn nieuwste film, The Social Network, is David Fincher erin geslaagd een complex verhaal te vertellen over het begin van een nieuw tijdperk waarin de grenzen tussen privé en publiek voor eens en altijd zijn verdwenen.
From zero to hero in 2 maanden tijd
Nadat hij wordt gedumpt door zijn vriendin, zet programmeerwonder Mark Zuckerberg (Jesse Eisenberg) in een zatte bui een site op poten waarop studenten het uiterlijk van vrouwelijke medestudenten kunnen beoordelen. De site veroorzaakt een rel omdat hij op één avond door maar liefst 22 000 mensen wordt aangeklikt, wat het volledige IT-netwerk van Harvard doet crashen. Dit incident zorgt ervoor dat Zuckerberg wordt opgemerkt door een stel rijke Harvard-studenten die een netwerksite willen opzetten voor de leden van elitaire studentenclubs. Mark stemt ermee in om de site te programmeren, maar werkt ondertussen stiekem aan een gelijkaardige site. Twee maanden later lanceert Mark met behulp van zijn beste vriend en geldschieter Eduardo Saverin zijn eigen netwerksite: The Facebook. De site slaat in als een bom op de campus van Harvard, verspreidt zich vandaaruit razendsnel naar andere Amerikaanse universiteiten om vervolgens via Groot-Brittannië de rest van de wereld in te palmen.
Drop the “the”. Just “Facebook”. It’s cleaner.
Het overweldigende succes van de nieuwe netwerksite trekt de aandacht van Sean Parker (Justin Timberlake), medeoprichter van muzieksite Napster en megalomaan hors catégorie. Sean nodigt Mark Zuckerberg uit om naar Silicon Valley te komen, het walhalla van jonge internetbedrijfjes, maakt hem warm voor een toekomstige samenwerking en raadt hem tussen de soep en de patatten aan om “The Facebook” gewoon “Facebook” te noemen. Vanaf dan wordt Zuckerberg meegesleurd in iets waarop hij zelf geen vat meer heeft. Onder invloed van Sean Parker verraadt hij Eduardo Saverin door hem een contract te laten tekenen dat hem uit zijn rechten als medeoprichter ontzet. Een daad waarmee hij meteen ook zijn enige vriend verliest.
Op feiten gebaseerd, maar geen documentaire
Zeer sympathiek komt Mark Zuckerberg dus niet uit deze film naar voor. Het is dan ook verleidelijk om na afloop naar buiten te stappen met het idee “Wat een arrogante, nietsontziende klootzak”. Bedenk echter wel dat The Social Network geen documentaire is, maar op feiten gebaseerde fictie. De namen van Zuckerberg en andere protagonisten mogen dan misschien echt zijn, toch komen heel wat zaken niet overeen met wat zich in realiteit heeft afgespeeld. Zuckerberg weigerde mee te werken aan de film, waardoor regisseur David Fincher zich voornamelijk heeft gebaseerd op het nogal gedramatiseerde boek The Accidental Billionaires: The Founding of Facebook, A Tale of Sex, Money, Genius, and Betrayal (Ben Mezrich) en het relaas van medeoprichter Eduardo Saverin, de grote dupe in het hele Facebook-verhaal. Redenen genoeg dus om het personage van Zuckerberg met de nodige scepsis te benaderen, al zal hij ook wel geen heilige zijn. Of zoals de man het zelf verwoordt: “You don’t get to 500 million friends without making a few enemies”.
Een nieuwe generatie
Ondanks deze kritische voetnoot hebben regisseur David Fincher (zie ook cultfilms als Se7en en Fight Club) en scriptschrijver Aaron Sorkin een ijzersterke prestatie neergezet. Gemakkelijk kan het in elk geval niet geweest zijn om alle aspecten van het complexe Facebook-verhaal op een begrijpelijke manier te ontrafelen en daarnaast ook nog aandacht te besteden aan de ingrijpende gevolgen van een dergelijke omwenteling voor het privéleven van de protagonisten. De film gaat over geld, macht, ego’s en zakelijk instinct, maar brengt ook een nieuwe generatie in beeld. Een generatie die door recente internetfenomenen zoals Facebook, YouTube en Twitter een nieuwe manier heeft gevonden om te communiceren. Mark Zuckerberg heeft als eerste ingezien welke ongelooflijke mogelijkheden sociale interactie met zich meebrengt als het wordt gekoppeld aan het globale bereik van internet. Dat inzicht heeft hij weten te vertalen naar een informaticasysteem en de rest is geschiedenis. Vandaag telt Facebook wereldwijd meer dan 500 miljoen gebruikers en dat worden er elke seconde meer. © RC
Beluister hieronder twee nummers van Nine Inch Nails-frontman Trent Reznor en Atticus Ross uit de opzwepende soundtrack van The Social Network.
ondergrauw 